VARİKOSEL

VARİKOSEL (yumurtalık varisi)

Erkeklerde yumurtalıklar(testis)dan çıkan kirli kanı taşıyan toplardamarların (venlerin) deformasyonu nedeniyle iyi görev yapamaması ve buna bağlı içindeki kirli kanı layığıyla vücuda geri göndermemesidir.Bu toplardamarlar içindebiriken kirli kan nedeniyle damarlar şişer, elaatikiyetve fonksiyonlarını yitirir.
Erkek kısırlığının (erkek infertilitesi) en sık görülen ve
düzeltilebilen nedenlerinin başında gelmektedir. Toplumda erişkin erkeklerin %20’sinde görülmektedir. Çocuk sahibi olamama nedeniyle başvuran erkeklerin %35’inde rastlanıyor. Varikosel ilerleyici bir hastalık olup testis gelişiminde gerilemeye;sperm yapımını bozarak infertiliteye (çocuk sahibi olamama) neden olabilmektedir. Çoğunlukla sol tarafta görülse de iki taraflı olup olmadığının araştırılması gerekir.

Varikosel menide spermiogram (sperm tahlili) da ortaya konabilen şu olumsuz durumlara neden olabilir:

Bu olumsuzluklara şu mekanizmalarla sebep olur:

Varikosel derecelendirme

Ayakta yapılan muayene ve yumurtalığın renkli ultrasonu(RDUS) ile aşağıdaki gibi 3 sınıfa ayrılmıştır

1. Grade I (derece I): En hafif derece olup ayakta muayenede ancak öksürük/ıkınma gibi manevralarla ele gelen
2. Grade II (derece II): Ayakta muayenede karın içi basıncını artırmaya gerek olmadan el ile muayenede anlaşılan
3. Grade III (derece III): En ağır tip olup, ayakta gözle görülebilen varisli damarlar söz konusudur

İleri derece varikosel el ile varisli damarları hissetmekle ortaya konur. Tanıda ikinci basamak, fizik muayeneyi güçleştiren durumların varlığında skrotal renkli doppler ultrasonografi tetkikidir. Bu tetkikle hasta damarların çapları, bu damarlara kirli kanın geri dönüp dönmediğini, testiste hacim kaybı olup olmadığını ortaya koyar.Kesin teşhis ve varikoselin ciddiyeti bu yöntemle konur.

Sperm tahlili (spermiogram)
varikosel; spermde sayı, hareket ve şekil bozukluğuna (morfoloji) neden olabilir. hastanın değerlendirilmesinde ideal olan 2 kere sperm tahlili (spermiogram) yapılmasıdır; iki sperm tahlili arasında 7 günden az ve 3 haftadan fazla süre olmamalıdır.

Subklinik Varikosel
Üroloğun muayenesinde tespit edemediği ancak skrotal renkli doppler ultrason ile ortaya konan varikoseldir. bu şekilde ortaya çıkan varikoselin özellikle solda aşikar olup sağda subklinik olgularda yapılacak cerrahi müdahale başarı şansını daha çok artırmaktadır.

Varikoselde ameliyat ne zaman yapılmalıdır?
• Çocuk sahibi olamamış çiftlerde kadın partnerin normal veya düzeltibilir olduğu varikoselli erkekler

Azospermik veya 5 milyon/ml değeri olan hastalarda varikosel operasyonu başarı oranı çok düşük olduğu için operasyon çoğu zaman tavsiye edilmez.

Varikosel cerrahisi
Varikoselin günümüzdeki cerrahi tedavisi kasık bölgesinden yapılan yaklaşık 2-3 cm’lik kesi ile testis damarlarına ulaşmak ve hasta damarları bağlayarak iptal etmektir.Varikosel cerrahi tedavisinde amaç, hastalıklı toplardamarları bağlamak, testise temiz kan getiren atardamarı, sperm kanalını (vas deferens) ve lenf damarlarını korumaktır. Varikosel tedavisinde uygulanan en iyi yöntemde; varikosel nüksü, arter yaralanması ve ameliyat sonrası hidrosel oluşumu (testis içinde sıvı toplanması) gibi komplikasyon oranları en düşük ve ameliyat sonrası sperm parametrelerinde iyileşme ve gebelik oranları diğer yöntemlerden daha yüksek olmalıdır.
Bu yüzden ileri teknolojik bu ameliyat “MİKRO CERRAHİ” tekniği ile yani ameliyat mikroskopu kullanılarak yapılmalıdır. Mikro cerrahi yöntemi ile hastalığın tekrar etmesi (nüks) ihtimali %1 iken, ameliyat mikroskopu kullanılmaz ise bu oran %15’dir. Ayrıca mikro cerrahi yöntemi ile yapılan ameliyat sonucunda 1. yılda gebelik oranı %43 iken 2. yılda %60’lara varabilmektedir.
Varikosel ameliyatından sonra en sık görülen komplikasyon “Hidrosel”dir; hidrosel testis içinde sıvı toplanmasıdır. Ameliyat sırasında lenf damarlarının bağlanmasından kaynaklanır. Görülme oranı %8’dir. Bu ameliyat genel anestezi ya da bölgesel anestezi ile yapılabilir.

Hangi hastalar tedaviden daha çok yararlanır?
• ileri derecede varikoseli olanlar (grade ıı ve grade ııı varikosel)
* normal/ normale yakın testis hacmi olanla

* Moleküler bozukluk saptanmayan hastalar

Varikosel ameliyatı sonrası evde 1-2 günlük dinlenmeden sonra günlük işler yapılabilir. 1-2 hafta sonra cinsel aktivasyona, 2-4 hafta sonra ağır iş yaşamına ve spor faaliyetlerine izin verilir.

Varikosel tedavisi sonrası olgular belli aralıklarla düzenli olarak izlenmelidir. Ergenlik çağı öncesi hastalar yılda bir kez rutin muayene ve tetkikle, erişkin hastalar ise çocuk sahibi oluncaya kadar 3 ayda bir sperm tahlili ile üroloji polikliniğinde takip edilir. Varikosel ameliyatından sonra çocuk sahibi olunamasa bile aşılama veya tüp bebek gibi üremeye yardımcı tedavi yöntemlerine de faydası olmaktadır.